حدود 50 ميليون سال پيش، موجودات كوچكي به اندازه سگ كه 4 انگشت در پاهاي جلويي و 3 انگشت در پاهاي عقبي داشتند، در جنگل پيدا شدند. چندين هزار سال گذشت تا اين موجودات به شكل و شمايل اسب‌هاي كنوني درآمدند. غارنشينان از گوشت اين موجودات و شير آنها به عنوان غذا استفاده مي‌كردند. بعد متوجه مي‌شدند كه مي‌‌توان از آنها براي حمل و نقل هم استفاده كرد. به اين ترتيب اسب‌ها براي حمل سربازان و كالسكه‌ها به كار گرفته شدند و سپس براي حمل سكه‌ها و شاهان ممالك از آنها استفاده شد و كم‌كم نيز سواركاري به عنوان يك رشته ورزشي جذاب شناخته شد.
نژادهاي مختلفي از اسب‌ها در دنيا وجود دارند اما نژادهايي كه در كشورهاي شرقي و از جمله ايران وجود دارند شامل اسب‌هاي عرب پارسي و شاگيا، اسب كرد، آخال تكه، يا بو وتركمن هستند. سواركاري ورزشي است كه شاخه‌هاي متعدد و علاقه‌مندان فراوان دارد. اگر مي‌خواهيد اسب‌سواري كنيد، يادتان باشد كه اسب‌ها داراي اشكال متفاوت اندامي و حتي اخلاق‌هاي متفاوت هستند. بنابراين تربيت هر اسبي بر اساس خلق و خوي آن بايد به يك مربي ماهر سپرده شود. بعضي اسب‌ها بداخلاق و عصبي هستند. اين گونه اسب‌ها در روبه‌رو شدن با موقعيت‌هاي غيرمعمول از قبيل صداهاي ناگهاني يا حركت سريع اطراف تحريك مي‌شوند و رم مي‌كنند. تربيت چنين اسب‌هايي به شدت سخت است و نياز به كار دقيق و نگهداري صحيح دارد. سواركاران بايد با حوصله با چنين اسب‌هايي رفتار كنند. سواركار بي‌حوصله هيچ‌گاه نبايد سوار اسب عصبي شود. بعضي اسب‌ها تنبل هستند. اين اسب‌ها ممكن است ذاتا تنبل يا زيادي چاق يا لاغر باشند. بعضي اسب‌ها هم ذاتا كله‌شق هستند و به هيچ‌وجه دوست ندارند تحت فرمان و هدايت سواركار باشند؛ خصوصا اگر سواركار ناشي باشد. اين اسب‌ها به سرعت متوجه شرايط سواركار مي‌شدند و ممكن است حركات ناخوشايندي براي نافرماني از فرمان‌سواركار از خود نشان دهند. با توجه به توضيحات گفته شده، اگر مبتدي هستيد سعي كنيد سوار اسب‌هاي عصبي و كله شق نشويد و به توصيه مربي خود گوش كنيد. به نظر مي‌رسد اسب‌هاي تنبل براي مبتديان ايمن‌تر باشند. يادتان باشد اگر مي‌خواهيد اسبي را براي خريد انتخاب كنيد، حتما با يك مربي خبره مشورت كنيد، چون بعضي اسب‌ها داراي اندام نامناسبي هستند و براي ورزش مناسب نيستند؛ مثلا بعضي از آنها به دليل شكل نامناسب كمر يا گردن يا پاها براي ورزش مناسب نيستند. يادتان باشد اسب‌ها به شدت به مراقب يا سواركارشان وابسته‌اند و ممكن است يك سوار كار بداخلاق و عصبي يك اسب شرور تربيت كند. بنابراين بايد خوش‌رفتاري را به اسب آموزش داد. تيمار كردن، نظافت و غذا دادن به اسب بايد با آرامش كامل انجام شود. اسب بايد براي هر كار خوب پاداش بگيرد و براي هر كار بد تنبيه شود تا آموزش يابد.
چگونه در اصطبل به اسب نزديك شويم؟
بعضي مواقع اسب‌ها حتي اگر خيلي هم خوش‌اخلاق باشند، دوست ندارند آرامششان به هم بخورد و ممكن است هنگام نزديك شدن شما به آنها از خود واكنش نشان دهند. همواره به آرامي و از طرفين اسب و سمتي كه فضا بازتر است به آن نزديك شويد و نامش را صدا كنيد. اگر به اسب غريبه نزديك مي‌شويد بيشتر مواظب باشيد. اگر دست خود را از روي در اصطبل براي نوازش دراز كنيد ممكن است براي او تعجب‌آور باشد و سر خود را عقب بكشد يا به طرف ديگر اصطبل فرار كند. هنگام سواركاري ضربان قلب اسب مي‌تواند تا 250 ضربه در دقيقه برسد و هر ضربه مي‌تواند مقدار متنابهي خون وارد سيستم گردش خون او كند. هنگام چنين فعاليتي دماي بدن اسب به شدت افزايش مي‌يابد. در اين صورت اسب به دو صورت دماي بدن خود را از دست مي‌دهد از راه تنفسي و تعريق پوستي. تعريق پوستي در هواي خشك به خوبي انجام مي‌شود و اما هواي گرم و رطوبت‌دار مانع تعريق و از دست دادن گرماي اضافي است. در اين مواقع مواظب سلامت اسب خود باشيد زيرا ممكن است بي‌حال شود و هماهنگي حركات خود را از دست بدهد. هنگام فعاليت سنگين، سلول‌هاي عضلاني عصب مقداري از انرژي خود را به صورت متابوليسم بي‌هوازي به دست مي‌آورد كه اين متابوليسم باعث تجمع اسيدلاكتيك در عضلات اسب مي‌شود و براي او زيانبار است. براي جلوگيري از اين اثرات مضر بعد از تمرين ورزشي 30 دقيقه اسب خود را به آرامي راه ببريد تا جريان خون بتواند اين مواد مضر را از بدن او دفع كند. چند نكته را هنگام اسب‌سواري در نظر داشته باشيد. اگر اسب شما دچار تنگي نفس شد، ضربان قلب او به بيش از 150 ضربه در دقيقه رسيد و دچار تعريق شديد شد، اين شرايط براي او خطرناك است و در چنين حالتي بايد نكات زير را انجام دهيد:
1) به سرعت اسب را متوقف كنيد و به او استراحت دهيد.
2 ) اگر پس از حتي 5 دقيقه استراحت، اسب شما به خوبي نفس نكشيد يا ضربان قلب او به زير 100 نرسيد، تا چند روز با او به ورزش نپردازيد. در اين حالت چند روز فقط او را راه ببريد.
3 ) اگر اسب شما بعد از چند دقيقه استراحت همچنان به تعريق ادامه داد، بايد متوجه باشيد كه بيش از حد از او كار كشيده‌ايد. سريعا بدن او را خشك كرده و تا يك هفته به او فشار نياوريد.
ايمني در سواركاري
* ورزش سواركاري از ورزش‌هاي پرمخاطره است و هيچ ربطي به جثه و چگونگي رفتار اسب شما ندارد. قابل تصور است كه افتادن از يك ارتفاع زياد، چقدر مي‌تواند مخاطره‌آميز باشد و اين اتفاقي است كه گاهي براي بعضي سواركاران رخ مي‌دهد. تاكنون سواركاران زيادي در سراسر دنيا به علت استفاده نكردن از وسايل ايمني در حين سواركاري دچار صدمات غيرقابل جبراني شدند. اغلب سواركاراني كه از كلاه استفاده نمي‌كنند، مي‌گويند بدون كلاه راحت‌ترند. اين حرف فقط يك ديدگاه خودخواهانه است. هرگز بدون كلاه سواركاري نكنيد و هميشه كلاه اندازه سر خودتان بخريد و كلاه ديگران را سر خود نگذاريد. كلاه مستعمل و ضرب خورده را تعويض كنيد.
* زمين و ساير وسايل اسب خود را هميشه تميز و آنها را بازرسي كنيد، چون هنگام بازرسي ممكن است متوجه دوخت‌هاي پوسيده شويد كه تعويض يا تعمير آنها مي‌تواند از حوادث ناگوار جلوگيري كند. بعضي قسمت‌ها بايد روغن‌كاري شوند. حتما چنين نكاتي را رعايت كنيد و از مربي خود بياموزيد.
* علي‌رغم رعايت همه اين نكات، گاهي اوقات اتفاق ناگواري مي‌افتد. همان‌طور كه در جريان هستيد. چندين روز پيش آقاي كين هيونگ ورزشكار قهرمان كره‌اي بر اثر يك حادثه دچار مرگ ناگهاني شد. او يك ورزشكار حرفه‌اي بود و مسلما تمام نكات ايمني را رعايت كرده بود. اينكه طبق اظهارات بعضي مسوولان نامناسب بودن و ليز خوردن زمين مسابقه باعث اين اتفاق شده يا به علت تمرينات سنگين، اسب او از آمادگي كافي برخوردار نبوده، مشخص نيست. به هر حال اگر تمامي شرايط لازم براي سواركاري فراهم بود، چنين اتفاقي نمي‌افتاد. بنابراين هنگام سواركاري شرايط محل سواركاري و وسايل ايمني را در نظر بگيريد. همچنين مواظب باشيد اسب شما شرايط لازم را براي سواركاري داشته باشد. زين، افسار و ساير لوازم را به خوبي كنترل كنيد تا از سواركاري خود لذت ببريد.
نژادهاي مختلفي از اسب‌ها در دنيا وجود دارند اما نژادهايي كه در كشورهاي شرقي و از جمله ايران وجود دارند شامل اسب‌هاي عرب پارسي و شاگيا، اسب كرد، آخال تكه، يا بو وتركمن هستند. سواركاري ورزشي است كه شاخه‌هاي متعدد و علاقه‌مندان فراوان دارد. اگر مي‌خواهيد اسب‌سواري كنيد، يادتان باشد كه اسب‌ها داراي اشكال متفاوت اندامي و حتي اخلاق‌هاي متفاوت هستند. بنابراين تربيت هر اسبي بر اساس خلق و خوي آن بايد به يك مربي ماهر سپرده شود. بعضي اسب‌ها بداخلاق و عصبي هستند. اين گونه اسب‌ها در روبه‌رو شدن با موقعيت‌هاي غيرمعمول از قبيل صداهاي ناگهاني يا حركت سريع اطراف تحريك مي‌شوند و رم مي‌كنند. تربيت چنين اسب‌هايي به شدت سخت است و نياز به كار دقيق و نگهداري صحيح دارد. سواركاران بايد با حوصله با چنين اسب‌هايي رفتار كنند. سواركار بي‌حوصله هيچ‌گاه نبايد سوار اسب عصبي شود. بعضي اسب‌ها تنبل هستند. اين اسب‌ها ممكن است ذاتا تنبل يا زيادي چاق يا لاغر باشند. بعضي اسب‌ها هم ذاتا كله‌شق هستند و به هيچ‌وجه دوست ندارند تحت فرمان و هدايت سواركار باشند؛ خصوصا اگر سواركار ناشي باشد. اين اسب‌ها به سرعت متوجه شرايط سواركار مي‌شدند و ممكن است حركات ناخوشايندي براي نافرماني از فرمان‌سواركار از خود نشان دهند. با توجه به توضيحات گفته شده، اگر مبتدي هستيد سعي كنيد سوار اسب‌هاي عصبي و كله شق نشويد و به توصيه مربي خود گوش كنيد. به نظر مي‌رسد اسب‌هاي تنبل براي مبتديان ايمن‌تر باشند. يادتان باشد اگر مي‌خواهيد اسبي را براي خريد انتخاب كنيد، حتما با يك مربي خبره مشورت كنيد، چون بعضي اسب‌ها داراي اندام نامناسبي هستند و براي ورزش مناسب نيستند؛ مثلا بعضي از آنها به دليل شكل نامناسب كمر يا گردن يا پاها براي ورزش مناسب نيستند. يادتان باشد اسب‌ها به شدت به مراقب يا سواركارشان وابسته‌اند و ممكن است يك سوار كار بداخلاق و عصبي يك اسب شرور تربيت كند. بنابراين بايد خوش‌رفتاري را به اسب آموزش داد. تيمار كردن، نظافت و غذا دادن به اسب بايد با آرامش كامل انجام شود. اسب بايد براي هر كار خوب پاداش بگيرد و براي هر كار بد تنبيه شود تا آموزش يابد.
چگونه در اصطبل به اسب نزديك شويم؟
بعضي مواقع اسب‌ها حتي اگر خيلي هم خوش‌اخلاق باشند، دوست ندارند آرامششان به هم بخورد و ممكن است هنگام نزديك شدن شما به آنها از خود واكنش نشان دهند. همواره به آرامي و از طرفين اسب و سمتي كه فضا بازتر است به آن نزديك شويد و نامش را صدا كنيد. اگر به اسب غريبه نزديك مي‌شويد بيشتر مواظب باشيد. اگر دست خود را از روي در اصطبل براي نوازش دراز كنيد ممكن است براي او تعجب‌آور باشد و سر خود را عقب بكشد يا به طرف ديگر اصطبل فرار كند. هنگام سواركاري ضربان قلب اسب مي‌تواند تا 250 ضربه در دقيقه برسد و هر ضربه مي‌تواند مقدار متنابهي خون وارد سيستم گردش خون او كند. هنگام چنين فعاليتي دماي بدن اسب به شدت افزايش مي‌يابد. در اين صورت اسب به دو صورت دماي بدن خود را از دست مي‌دهد از راه تنفسي و تعريق پوستي. تعريق پوستي در هواي خشك به خوبي انجام مي‌شود و اما هواي گرم و رطوبت‌دار مانع تعريق و از دست دادن گرماي اضافي است. در اين مواقع مواظب سلامت اسب خود باشيد زيرا ممكن است بي‌حال شود و هماهنگي حركات خود را از دست بدهد. هنگام فعاليت سنگين، سلول‌هاي عضلاني عصب مقداري از انرژي خود را به صورت متابوليسم بي‌هوازي به دست مي‌آورد كه اين متابوليسم باعث تجمع اسيدلاكتيك در عضلات اسب مي‌شود و براي او زيانبار است. براي جلوگيري از اين اثرات مضر بعد از تمرين ورزشي 30 دقيقه اسب خود را به آرامي راه ببريد تا جريان خون بتواند اين مواد مضر را از بدن او دفع كند. چند نكته را هنگام اسب‌سواري در نظر داشته باشيد. اگر اسب شما دچار تنگي نفس شد، ضربان قلب او به بيش از 150 ضربه در دقيقه رسيد و دچار تعريق شديد شد، اين شرايط براي او خطرناك است و در چنين حالتي بايد نكات زير را انجام دهيد:
1) به سرعت اسب را متوقف كنيد و به او استراحت دهيد.
2 ) اگر پس از حتي 5 دقيقه استراحت، اسب شما به خوبي نفس نكشيد يا ضربان قلب او به زير 100 نرسيد، تا چند روز با او به ورزش نپردازيد. در اين حالت چند روز فقط او را راه ببريد.
3 ) اگر اسب شما بعد از چند دقيقه استراحت همچنان به تعريق ادامه داد، بايد متوجه باشيد كه بيش از حد از او كار كشيده‌ايد. سريعا بدن او را خشك كرده و تا يك هفته به او فشار نياوريد.
ايمني در سواركاري
* ورزش سواركاري از ورزش‌هاي پرمخاطره است و هيچ ربطي به جثه و چگونگي رفتار اسب شما ندارد. قابل تصور است كه افتادن از يك ارتفاع زياد، چقدر مي‌تواند مخاطره‌آميز باشد و اين اتفاقي است كه گاهي براي بعضي سواركاران رخ مي‌دهد. تاكنون سواركاران زيادي در سراسر دنيا به علت استفاده نكردن از وسايل ايمني در حين سواركاري دچار صدمات غيرقابل جبراني شدند. اغلب سواركاراني كه از كلاه استفاده نمي‌كنند، مي‌گويند بدون كلاه راحت‌ترند. اين حرف فقط يك ديدگاه خودخواهانه است. هرگز بدون كلاه سواركاري نكنيد و هميشه كلاه اندازه سر خودتان بخريد و كلاه ديگران را سر خود نگذاريد. كلاه مستعمل و ضرب خورده را تعويض كنيد.
* زمين و ساير وسايل اسب خود را هميشه تميز و آنها را بازرسي كنيد، چون هنگام بازرسي ممكن است متوجه دوخت‌هاي پوسيده شويد كه تعويض يا تعمير آنها مي‌تواند از حوادث ناگوار جلوگيري كند. بعضي قسمت‌ها بايد روغن‌كاري شوند. حتما چنين نكاتي را رعايت كنيد و از مربي خود بياموزيد.
* علي‌رغم رعايت همه اين نكات، گاهي اوقات اتفاق ناگواري مي‌افتد. همان‌طور كه در جريان هستيد. چندين روز پيش آقاي كين هيونگ ورزشكار قهرمان كره‌اي بر اثر يك حادثه دچار مرگ ناگهاني شد. او يك ورزشكار حرفه‌اي بود و مسلما تمام نكات ايمني را رعايت كرده بود. اينكه طبق اظهارات بعضي مسوولان نامناسب بودن و ليز خوردن زمين مسابقه باعث اين اتفاق شده يا به علت تمرينات سنگين، اسب او از آمادگي كافي برخوردار نبوده، مشخص نيست. به هر حال اگر تمامي شرايط لازم براي سواركاري فراهم بود، چنين اتفاقي نمي‌افتاد. بنابراين هنگام سواركاري شرايط محل سواركاري و وسايل ايمني را در نظر بگيريد. همچنين مواظب باشيد اسب شما شرايط لازم را براي سواركاري داشته باشد. زين، افسار و ساير لوازم را به خوبي كنترل كنيد تا از سواركاري خود لذت ببريد.