جهان، ‌اسب ايراني را به خواب ببيند!!

اسب‌هاي اصيل بدون برنامه‌هاي علمي و تحقيقاتي ازجمله ژنوتايپينگ، خط خوني و شجره كه در دنيا رواج دارد، به حال خود رها شده است.


اسب در فرهنگ مردم ايران جايگاه ويژه‌اي داشت اما نداشتن برنامه‌ريزي مناسب براي حفظ و نگهداري اسب ايراني (كه باهوش‌ترين اسب اصيل جهان است) اين گونه با ارزش را با خطر انقراض مواجه كرده است.
نبود برنامه‌ريزي جامع و متولي خاص، موجب شده كه اكنون نسل اين گونه مهم و اصيل اسب در معرض خطر انقراض قرار گيرد. بايد هرچه سريع‌تر روي گونه‌هاي‌ اصيل اسب و گونه‌هاي ديگر اسب ايراني مانند خزر نيز سرمايه‌گذاري كرد.
به باور كارشناسان، متاسفانه در حفاظت از اين نژادهاي اصيل اسب در كشور كم‌ كاري شده و نسل برخي از اسب‌هاي اصيل ايراني رو به كاهش و انقراض است و تاكنون برنامه خاصي براي احيا و نگهداري اسب‌هاي اصيل از جمله تركمن ارائه نشده و اسب‌هاي ايراني بدون برنامه علمي و تحقيقاتي رايج در دنيا، به حال خود رها شده است.
يك كارشناس اسب‌‌هاي اصيل در گرگان گفت: اسب‌هاي اصيل بدون برنامه‌هاي علمي و تحقيقاتي ازجمله ژنوتايپينگ، خط خوني و شجره كه در دنيا رواج دارد، به حال خود رها شده است.
سهيل واقف افزود: اكنون وضعيت برخي از نژادها از جمله اسب اصيل تركمن، كرد و اسبچه خزر در وضعيت انقراض قرار دارد و تمام اين مشكلات نتيجه نداشتن متولي است.
وي اظهار كرد: به دليل نداشتن متولي، بيشتر فعاليت‌هايي كه اكنون انجام مي‌گيرد شخصي است، حال اين‌كه اين حمايت‌ها بايد با توجه‌هاي جهاد كشاورزي و فدراسيون سواركاري تداوم يابد.
وي درباره احتمال انقراض اسب‌هاي اصيل ايراني يادآور شد: اين خطر با شرايط كنوني كاملا محسوس است به نحوي كه اسبچه خزر و اسب تركمن از نژادهاي در خطر انقراض اسب‌هاي اصيل ايراني است كه براي صيانت آن، برنامه جامع نياز است.
واقف، شمار اسبچه خزر شناسايي شده را چيزي حدود 200 راس اعلام و تصريح كرد: با تدوين برنامه‌هايي در زمينه انتقال جنين و اسپرم‌گيري اميدواريم اين مشكل حل شود.
مسوول هيات سواركاري گلستان نيز گفت: اسب اصيل تركمن متولي ندارد و همين نبود متولي خاص، نسل اين اسب اصيل ايراني را در معرض خطر قرار داده است.
هوشنگ اژدري با بيان اين‌كه اسب اصيل تركمن بسيار باهوش بوده و اسب خاص رشته ورزشي سواركاري است، افزود: اسب‌هايي نظير نژاد قره‌باغ و عرب نيز وجود دارد، ولي بهترين اسب براي سواركاري اسب تركمن است و براي حفظ گونه اسب اصيل تركمن تهيه شناسنامه و شجره‌نامه الزامي است.
به گفته اژدري، اكنون اگر اسبي بهترين اسب تركمن نيز باشد به دليل مشخص نبودن والدين نمي‌توانيم براي آن شناسنامه تهيه كنيم درحالي‌كه براي توسعه رشته سواركاري ايران در جهان، سرمايه‌گذاري و شناسنامه‌دار شدن اسب اصيل تركمن ضرورتي اجتناب‌ناپذير است.
يك كارشناس ارشد تكثير و اصلاح نژاد دام و پرورش‌دهنده اسب در گنبد نيز گفت: خطر انقراض نسل اسب اصيل تركمن، نگران‌كننده است. اين در حالي است كه اسب تركمن از جمله اسب‌هاي اصيل و پرپيشينه كشور است و نياز به حمايت جدي دارد.
وي بيان كرد: خطر انقراض اسب اصيل تركمن جدي است و بايد براي احياي نسل آن تدبير اساسي از سوي صاحبنظران انديشيده شود به نحوي كه تدوين نقشه ژنتيك اسب تركمن بايد در دستور كار قرار گيرد و ايجاد بانك جامع اطلاعاتي در اين زمينه الزامي است.
وي عنوان كرد: اسب اصيل تركمن از ذخاير و ثروت‌هاي ملي است و بايد به مسابقات اين رشته بها داده شود و اين مسابقات از سوي رسانه‌ها پيگيري شود.
به گفته وي طبق آمار از مجموع 741 راس اسب شناسايي شده در گنبد، 302 راس اسب تركمن، 76 راس اسب دو خون، يك راس اسبچه خزر و بقيه اسب‌ها وارداتي است.
كارشناس گرگاني ديگري گفت: نگهداري اسب، كار پرهزينه‌اي است و اگر توليدكننده با فروش اسب نتواند هزينه‌هاي خود را جبران كند، ديگر ادامه كار برايش ميسر نيست اين مساله و تمايل نداشتن تركمن‌ها به پرورش اسب‌هايشان، نسل اسب تركمن را با خطر جدي مواجه كرده است.
وي اظهار كرد: متاسفانه راه براي ورود اسب‌هاي خارجي باز است و اكثر مردم داشتن يك اسب خارجي را براي خود نوعي پرستيژ مي‌دانند اين در حالي است كه قيمت اين اسب‌هاي وارداتي بسيار بالاست.
وي تصريح كرد: با اين روال نسل اسب تركمن تا چند سال ديگر به طور كلي از بين مي‌رود.
تركمن‌ها نيز ديگر علاقه‌اي به پرورش اسب ندارند و تنها اميد آنها به مسابقات كورس است ولي مسابقات هم دردي را دوا نمي‌كند، زيرا جوايز كورس‌هاي اسب تركمن بسيار ناچيز و در بيشتر مواقع فقط سبوس است در حالي‌كه براي مسابقات اسب‌هاي خارجي جوايز كلاني در نظر گرفته مي‌شود.
اين كارشناس يادآور شد: بايد براي صادرات اسب برنامه‌ريزي شود زيرا هر اسب صادراتي حداقل معادل‌ 30 ميليون تومان ارز به كشور برمي‌گرداند كه به‌هيچ‌وجه كمتر از ارزآوري انواع خودروهاي صادراتي مونتاژ داخل نيست.
به هر روي توجه به سرمايه‌هاي موجود در كشور امري ضروري است و اين امر از طريق بها دادن به اين سرمايه‌ها، تعيين متولي خاص، شناسنامه‌دار شدن، برنامه‌ريزي براي تكثير و پرورش، جلوگيري از واردات اسب خارجي، سرمايه‌گذاري براي صادرات، حمايت و توجه مسوولان امر و تدوين برنامه جامع براي صيانت از گونه‌هاي اسب اصيل تركمن امكان‌پذير است و بي‌شك بي‌توجهي به اين گونه‌هاي نادر خساراتي جبران‌ناپذير به كشور وارد مي‌كند.
كارشناسان معتقدند: اسب عربي نيز هويتي كاملا ايراني دارد و اصولا ايرانيان سواركاران همه تاريخ بوده‌اند و طي دوران اسلامي اين نژاد در اختيار خلفاي عرب قرار گرفته و غربي‌ها عنوان عربي را به اين گونه اصيل داده‌اند. اسب خزر نيز با توجه يك بانوي خارجي كشف و مورد توجه قرار گرفت وگرنه اين گونه نادر ايراني نيز بي نام و نشان، از بين مي‌رفت.

منبع:مهر
 
بالا