مناسبت هاي اسبدواني در بين ترکمن ها:

[مرضیه]

مسابقات اسبدواني از زمان هاي گذشته به گونه هاي مختلف در بين ترکمن ها، رواج داشته و برگزاري آن هميشه با استقبال گرم و پرشور مردم روبرو بوده است. ترکمن ها در طول سال به مناسبت هاي مختلف در جشن و شادي خود از جمله در عروسي، تولد فرزند و ختنه سوران اقدام به برگزاري اين مسابقه مي نمودند. در بين ايل و طوايف ترکمن اهميت مراسم جشن و سرور، اغلب به نحوه برگزاري مسابقات اسبدواني بستگي کامل داشته است و اين مسابقه گاهي به مدت چند روز ادامه مي يافت.در آن مدت ترکمن ها از
روستاهاي دور و نزديک با علاقه و شور و شوق تمام در مسابقات اسبدواني خواه به عنوان سوارکار و مربي و صاحب اسب و يا به عنوان ناظر و تماشاچي شرکت مي کردند تا از نزديک شاهد رقابت ها باشند. کساني هم که به عللي قادر به شرکت در مسابقات نبودند، مشتاقانه، گوش بزنگ در انتظار رسيدن اولين قاصد از اين مسابقه بودند. بعد از انجام مسابقه نيز کيفيت و نحوه برگزاري آن و رقابت اسبها در اين مسابقه به مدت چند شب و روز دراز بحث و گفتگوي اهالي هر روستا بوده است.در گذشته مسابقات اسبدواني با شيوه هاي سنتي و بومي و با آن صفا و سادگي وصف ناشدني، در ترکمن صحرا انجام مي شده است. اما در حال حاضر اين مسابقات فقط در ايام بهار و پائيز آنهم از سوي هيئت هاي سوارکاري شهرهاي تهران، بندرترکمن، گنبد و جزيره کيش در ميادين ورزشي اين شهرها برگزار مي شود. همچنين به اقتضاي زمانه و به علت نبود مراتع در کنار هر روستا، عدم وجود فضاي مناسب براي برگزاري مسابقات، افزايش هزينه زندگي، افزايش هزينه نگهداري و پرورش اسب و نفوذ ماشين در زندگي افراد، اسب اعتبار و ارزش گذشته خود را از دست داده است و نسبت به گذشته مسابقات کمتري در روستاها، انجام مي شود. با کاهش و تعطيلي مسابقات در سطح روستاها و احيانا انتقال مراسم به شهرها، ديگر برگزاري مسابقات مثل سابق با شور و شوق همگاني همراه نيست.يادآور مي شود که در حال حاضر مسابقات سوارکاري در ميدان هاي اسبدواني گنبد، بندرترکمن، تهران و جزيره کيش در بهار و پاييز هر سال برگزار مي شود و صد افسوس که ميدان اسبدواني آق قلا که قطب نگهداري و پرورش و سوارکاري بوده به علت ندانم کاري هاي مسوولان شهرستان و استان چند سالي است که تعطيل شده و مربيان و چابکسواران و علاقمندان به سوارکاري را در حسرت گذاشته است.
یه همچین اتفاقی هم برا باشگاه نیروی ما افتاده....!!!!!!!!!!!!

 

[مرضیه]

اسب در نزد ترکمن ها، هميشه از جايگاه خاصي برخوردار بوده است. از روزگار قديم ترکمن ها همچون مردم بسياري از سرزمين هاي ديگر و بنا به اقتضاي طبيعت، در تمام کارهاي زندگي، از وجود اسب بهره کافي مي بردند. به عبارتي اسب جز» جدايي ناپذير از زندگي آنان بوده و به عنوان وسيله اي در امرار معاش، مسافرت، شکار، حمل بار، و نگهداري گاو و گوسفند، هميشه يار و مددکار آنان بوده و مانند عضو خانواده پذيرفته شده بود. شايد به همين مناسبت است که گاهي نقل شده بعضي از مواقع يک مرد ترکمن به اسب خود ارزشي همتراز يا حتي بالاتر از فرزندش قائل شده است.علاوه بر اين ها، ترکمن ها، از وجود اسب در مراسم جشن و سرور، در برگزاري مسابقات اسبدواني بهره مي گرفتند و در اين رابطه وجود اسب هاي صاحب نام در فرهنگ و ادبيات ترکمن ها، از جايگاه معتبري برخوردار است و هنوز هم بخشي ها (خواننده هاي محلي)، اشعار مربوط به اسبهاي قهرمان را با غرور تمام براي توده هاي مردم مي خوانند و بدين ترتيب حماسه دلاوران و چابکسواراني را که در جامعه و در بين ايل و طوايف ترکمن ها، نقش داشته اند، از نسلي به نسل بعد انتقال مي دهند. داستان اسب کوراغلي، نارآغز، و مارگير از آن جمله اند.