نمایش اسب در عمان

نمایش اسب یک سنت ویژۀ عمان است که فن نمایش و ورزش را درهم می آمیزد





072210-feature-2-photoAP.jpg

[عبدالله الشیحی/ الشرفه] تماشاگران در طی یک رویداد اجتماعی در ولایت جعلان بنی بو علی نمایش اسب دوانی را تماشا می کنند.



خوشگذرانی و تفریح آخر هر هفته رشید راسبی در تماشای نمایش اسب دوانی ست. این نمایش، آمیزه ای از هنر و ورزش و سنت اصیل مردم عمان است که از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است.


راسبی که اهل کامل والوافی، واقع در منطقه شرقیه است، برخلاف دیگر مردم عمان که ده ها اسب دارند، خود مالک اسب نیست. وی می گوید: «افرادی که اسب شخصی دارند، ثروتمند هستند. اما هنوز از تماشای نمایش اسب سواری لذت می برد.»


ولایه های (بخش ها) منطقه شرقیه به سنت پرورش اسب معروف هستند. زمانی که «طوفان جونو» در ماه ژوئن سال 2007 در این منطقه به وقوع پیوست، ده ها اسب به دلیل دشواری نجات آنها از امواج خروشان آب، جان خود را از دست دادند.


زندگی در عمان طی 25 سال آخر قرن بیستم شاهد تغییرات چشمگیری بوده است، اما بسیاری از سنت ها دست نخورده باقی مانده اند.


سنت نمایش اسب کماکان راهی برای فراهم آوردن فرصتی برای تفریح و به طور همزمان برگزاری مسابقات و جوایز بوده است. بزرگان قوم می گویند که هدف این نمایش ها برجسته کردن مهارت سوارکاران و زیبایی و رویه رفتاری اسب ها است. سوارکاران یکی پس از دیگری بدون قصد برد و باخت، با سرعت اسب دوانی می کنند.


عبدالله الشیحی، عکاس حرفه ای که تخصص او تصویربرداری از مسابقه های اسب دوانی است، می گوید: «ادامه بقای سنت هایی همچون نمایش اسب ها و سوارکاری، انعکاس دهنده علاقه شخصی سلطان قابوس است.»


قابوس با معرفی مسابقات شتردوانی و اسب دوانی که بخشی از تاریخ عمان نبودند، سنت های اسب عمان را توسعه داد. در حال حاضر جشنواره های سالانه برگزار می شوند و جشنواره سالانه مسابقه اسب دوانی که سلطان اسپانسر آن است و ژانویه هر سال برگزار می شود، یکی از این رویدادهای ویژه است. یک واحد سواره نظام به افتخار سلطان برای این جشنواره تاسیس شد.


الشیحی می گوید: «نمایش اسب و نمایش شتر در زمرۀ ورزش های سنتی هستند، اما مسابقات اسب دوانی پدیده های جدیدی قلمداد می شوند.»


وی می افزاید: «فعالیت های مربوط به اسب دوانی در سراسر طول سال برگزار می شوند، اما رویدادهای مربوط به نمایش شتر به فصل هایی محدود می شوند که هوا سرد باشد. نمایش های اسب دوانی در گذشته در تعطیلات مذهبی، آیین های عروسی و مراسم ختنه سوران برگزار می شدند. هم اکنون این مراسم علاوه بر این که کماکان در عروسی ها برگزار می شوند و کمتر در مراسم ختنه سوران مشاهده می شوند، به یک جشن شاد و بزمی بدل شده است.»


مردم عمان پیش از تعطیلات ویژه مسلمانان، بازارهای پرطرفداری باز می کنند که به آنها «هبطات» گفته می شود و در آنها فرصت هایی برای نمایش اسب دوانی، خرید و تفریح و خوشگذرانی فراهم می شود.


پوشیدن لباس های سنتی و مردمی، خواندن شعرهای پرطرفدار و چرخیدن دور میدان در حالی که سوارکاران به ترتیب با چهارنعل اسب ها می تازند، از جمله سنت های ثابت این نمایش های اسب دوانی هستند.


بسیاری از تماشاگران تحت تاثیر توانایی سوارکاران برای خواب کردن اسب ها و هیپنوتیزم کردن آنها قرار می گیرند. اسب به طور داوطلبانه روی زمین دراز می کشد.


الشیحی می گوید: «توجه و علاقه به اسب در منطقه شرقیه، صنایعی همچون تولید افسار و زین هایی که از نقره خالص ساخته شده اند را ایجاد کرده است.»


در حالی که شهروندان و گردشگران به خریدن اسباب و لوازم دکوری و تزئینی اسب سواری برای خانه هایشان علاقه بسیاری نشان می دهند، تجارت به هدف اصلی این صنایع بدل شده است.


در مسقط که به اندازه کافی فضا برای پرورش دام وجود ندارد و حتی قانون نیز این امر را ممنوع کرده است، برخی از ساکنان این شهر نمایش های اسب دوانی را تا به حال به چشم ندیده اند.


کمال الحسنی، یکی از شهروندان دار سیت در نزدیکی مسقط، می گوید: «من نمایش اسب دوانی را فقط در تلویزیون دیده ام، اما از تماشای آنها لذت می برم.»
حسن جاد، یک تبعه مصری که در گذشته آموزگار زبان عربی در ولایه بوده است، می گوید که اغلب بعد از پایان یک روز کاری، نمایش اسب دوانی را تماشا می کرد.


سوارکاران این نمایش ها گاه پسران و یا اقوان مالکان این اسب ها هستند، اما مدارس مدرنی که واحد درسی آموزش فن سوارکاری دارند، علاقه و انگیزه بیشتری برای این ورزش به وجود آورده اند. مدرسه الاصایل در ولایه جعلان بنی بو علی یکی از این مدارس است که شاگردان آن در رشته سوارکاری کودکان فارغ الحتصیل شده اند.


ماجد راسبی که اهل کامل والوافی است می گوید: «عشق به اسب از روزگار قدیم و عصر باستانی در روح انسان ریشه دوانده است.»


وی می افزاید: «پدران و مادران ما این سنت را از اوان کودکی به ما آموختند و ما نیز دانه این عشق را در دل های کودکانمان خواهیم کاشت.»


refrence:نمایش اسب یک سنت ویژۀ عمان است که فن نمایش و ورزش را درهم می آمیزد
 
آخرین ویرایش:
بالا