نشانهاي از اسب سيستاني
در 44 کیلومتری شهرستان زابل در 40 سال پیش به توفانی بزرگ شهری از زیر خاک بیرون آورد که سال ساخت آن به 500 پیش از میلاد باز میگردد. شنهای رونده این شهر را به مدت بیش از 2000 سال از دید عموم مخفی نگاه داشته بوده است. در کنار این شهر بنایی چهارگوش به وسعت 2500 متر مربع می باشد که دیدارگاه دینی ایرانیان بوده است که سکوههای بلند آن نشان از اجرای مراسم دینی مردم این منطقه داشته است.
شهر تاريخي دهانه غلامان يا دروازهي بردگان تنها شهر به جاي مانده از دوران هخامنشی می باشد، در حفارىها و ابنيه مكشوفه مصالح به كار رفته اكثراً خشت خام بوده است. طى تحقيقات انجام شده اين شهر در قسمت شمال غرب خود يك معبد داشته كه به صورت چهارگوش بوده و چهار برج ديده بانى دارد. براى ورود به اين بنا فقط يك در، در ضلع جنوبى تعبيه شده است. در قسمت شمال دهنه غلامان باستان شناسان ۱۲۰ اتاق در شمال و شرق و ۱۱۰ اتاق در جنوب، ۱۱ اتاق در جنوب به اندازه هاى ۴۰/۳*۲۰*۵ ديده مى شود. نكته جالب اينكه در اين مكان اشياى سفالى، سنگ هاى آسياب دستى، اشياى كوچك چوبى و استخوان هاى گراز به دست آمده است. نام اصلي اين شهر «شهر زرين» و بعدها به نامهاي «زرك، زركا و زرنج و زرند» ناميده مي شد. گفته ميشود چون اين دهانه يكي از راههاي ورودي به فلات ايران بود كه تا دو سده پيش برده فروشان عرب فعاليت تجاري خود را از اين طريق انجام مي دادند، به دهانه غلامان يا دروازهي بردگان معروف شده.
در جريان عمليات كاوش، دو نمونه اثر نقاشي بينظير بر روي ديوارها كشف شد. در نخستين نقاشي شهر صحنهاي از شكار است كه طي آن
حاكم و يا اميري بر كالسكه مكعب شكل نشسته و كالسكه توسط يك اسب قوي هكيل كشيده مي شود و يك سوار با تير و كمان در حال تعقيب گراز بزرگي است. اين سوار داراي كلاه و يا نوعي تاج قرمز رنگ است. خاطر نشان مي شود كه گراز حيوان بومي منطقه سيستان بوده. اين نقاشي در ارتفاع حدود 90 ساتني متري از كف زمين و در ابعاد 35 ×120 ساتني متري با رنگ سياه بر ديواره يكي از اتاقهاي اين بنا نقش بسته و يا نقاط سفيد و رنگي تزئين شده است. اين نقاشي شباهت زيادي به اثر مهر دايوش بزرگ در شهر تب (Tabes ) در مصر دارد كه هم اكنون اين مهر در موزه بريتانيا نگهداري مي شود.
در دومين نقاشي كشف شده نيز اثري بصورت كنده كاري شده بر بالاي يك درگاهي و زير سقف يك اتاق در ابعاد 50×40 ساتني متر نقش بسته است.
در اين تصوير يك اسب روبروي پلكاني ايستاده و پلكان به يك ساختمان منتهي مي شود و انساني بالاي اين پلكان ايستاده است. گفته مي شود كه در بخشهاي ديگري از اتاقها اين ساختمان نيز آثار پراكنده اي از نقاشي به چشم مي خورد كه متاسفانه توسط موريانه ها از بين رفته است. به راستي چند شهر باستاني ديگر ممكن است در زير لايه هاي شن اين منطقه مدفون شده باشند.
اين دو نقاشي به احتمال زياد ميتونن اسب سيستاني باشند با توجه به اينكه ذكر هم شده كه كالسكه توسط اسبي قويهيكل كشيده ميشه؛ اما من هرچي تو اينترنت گشتم نتونستم لينكي يا عكسي از اين نقاشيها پيدا كنم، كسي ميتونه اين نقاشيهارو پيدا كنه؟ ميتونه سندي باشه براي اسب سيستاني