در میان قبایل عرب خوزستان
قبیلة آل کثیر از جمله قبایلی است که در پرورش اسب در خوزستان نقش به سزایی ایفا کرده و توانسته است اسب های اصیل عرب را از نوع الوذنه خرسان در عشیره بیت کریم و الحمدانیه را در عشیره بیت سعد پرورش و نگهداری کند.ازشیوخ پرورش دهنده و اسب دوست آل کثیر می توان شیخ سالم(که ماجرای اسبش را در وبلاگ به نظر رساندیم) ،شیخ علی بن غافل،شیخ خلف بن حیدر و حاج علی گشتل از عشیره بیت کریم و شیخ اسد،شیخ بندر،شیخ فرحان و شیخ حاجات را از عشیره بیت سعد می توان نام برد.
شیخ حاجات
در سال 12/12/1305 در روستای شاه ولی از توابع شوشتر به دنیا آمد.وی در سن 20 سالگی بنا به مشکلاتی به روستای گلگه نقل مکان کرد.شیخ حاجات در همان سنین جوانی به اسب و سوارکاری علاقه فراوانی داشت.تا آنجا که در سن 40 سالگی اسب ها را مورد تایید قرار میداد و به تخصص کامل در زمینه اسب و اسب داری رسید.شهرت ایشان فقط حاصل سوابقش در زمینه اسب نبود بلکه در بین عشایر شمال تا جنوب خوزستان به عنوان شخصی صلح طلب که در جهت حل مشکلات و اختلافات بین عشایر تلاش و احساس مسئولیت می کرد مشهور بود. وی در تاریخ 17/10/1381 دار فانی را در شهر شوشتر وداع گفت.شیخ حاجات علاقه فراوانی به اسب های کحیله داشت. از جمله اسب معروف ایشان میتوان به حداد اشاره کرد. .بد نیست که در اینجا قطعه شعر ابوذیه ای که شیخ احمد صالحی در یکی از مراسم فاتحه خوانی اطراف شوش در وصف شیخ حاجات و در مقابل حضار و قبل از سلام کردن با شیخ آن را سرود را بیاوریم .
اجل طرفک عمانطرفی تجلی
وضیمی ابلیل المصمر تجلی
اکبر لو علل شخصک تجلی
ایتخایی البدر حد بل وطیه.
از جمله قطعه شعر ابوذیه ای که شیخ احمد صالحی در وصف اسب سروده اند می توان به شعر ذیل اشاره کرد
یا خیلی اعلا الخصم شلنی وغیری
و زیحی حکم کل ظالم وغیری
جفنی ما غفی علی الضل وغیری
ینام اعلی الهضم خوف المنیه
در ملاقاتی که با آقای هتو در تاریخ 25/09/1387 داشتیم ایشان در پاسخ به سوالات ما این گونه گفتند،لازم به ذکر است آقای هتو سعدی آل کثیر برادر کوچک شیخ حاجات می باشد.
تاریخچه اسبهای حمدانی سمری شیخ حاجات به چه زمانی برمی گردد؟
تاریخچه اسب های شیخ حاجات از شیخ کویت:شیخ مبارک صباح به شیخ خزعل و سپس به جد شیخ حاجات مرحوم شیخ فرحان هدیه داده شد و سپس به فرزند ارشدش مرحوم شیخ بندر و سپس به مرحوم شیخ حاجات رسید.
لازم به ذکر است که مرحوم شیخ حاجات از نژاد این اسب که همان حمدانی سمری می باشد به آقایان سردار محتشم و رضاخان مستوفی داده است.
آیا از اسبهای سلیمی(نر)و مادیان های بزرگ و اولیه ی شیخ حاجات اطلاعی دارید و دارای چه نام هایی بودند؟
از اسب های سیلمی(نر)و همچنین مادیان های اولیه شیخ می توان سلیم را نام برد که پدر سلیم شراک بوده و مادر سلیم حمدانی بنام لیلا می باشد که از نسل سلیم می توان اسب سلیمی(نر)معروف بنام حداد را نام برد و از نسل حداد فلک الفلاک سیلمی(نر)؛قسمت(مادیان)؛ذاکر(سیلمی نر)که مادرشان حمدانی معروف غمگین می باشد.
اطلاعات مختصری در مورد حداد:
اسب سیلمی(نر)بنام حداد از اسبهای مرحوم شیخ حاجات بوده که رنگ هر دوی آنها به زبان عربی(اشگر)یعنی رنگ قرمز مایل به قهوه ای بودند؛و نژاد هر دوی آنها حمدانی سمری بوده است که از اجداد شیخ حاجات به وی رسیده اند؛حداد هم؛همرنگ پدر و مادر خود بوده و دارای پیشانی سفید و قلم های سفید تا زانو بوده است. حداد تا سن 7 سالگی نزد مرحوم شیخ حاجات بوده و بعد از آن به خانم مری قره گوزلو(همسر مرحوم مجید خان بختیاری)که در آن زمان ثبت کننده اسب اصیل عرب در سازمان جهانی اسب عرب بود داده شد.سن مرگ حداد دقیقآ ذکر نشده و کسی بطور دقیق از مرحوم شیخ حاجات نشنیده است که حداد در چه سنی مرده است.قایل ذکر است که حداد در تهران نزد خانم مری قره گوزلو مرده است.
اسبهای حمدانی شیخ در کجا متولد و پرورش داده شدند؟
در روستای گلگه که سابقا روستای مرحوم شیخ بندر بوده پرورش داده شده اند و بعد از آن در روستای شیخ حاجات نزد خود شیخ پرورش داده شده اند.قابل ذکر است که در زمان پدر شیخ حاجات غذای این اسبها از شیر شتر و جو بوده است.
آیا در حال حاظر اسبهای سیلمی(نر)و مادیانهای معروف حمدانی سمری با سن بالایی وجود؟این اسب ها نزد چه کسانی هستند؟ بله در منطقه شهرستان شوشتر نزد خانواده مرحوم حاج عبدالحسین مکوندی که ساکن شهرک چمران می باشند،هستند و همچنین در روستای شیخ باقر که برادر شیخ حاجات می باشد نزد خانواده حاج عبدالحسین سعدی می باشند.که از اسب های معروف این روستا را میتوان ابن سمیه را نام برد.
لازم به ذکر است که مرحوم شیخ حاجات اسب های خود را به دلیل مشکلات خاصی بعد از انقلاب به خانواده ی حاج عبدالحسین سعدی واگذار کرد تا به نگهداری از آنها بپردازند که تا حال در نزد ایشان می باشند.
نام اسب ها و مادیان های اولیه شیخ:
(پدر)
شراک + لیلا حمدانی(مادر)
= سلیم(پدر)
+ ارزو(مادر)
= حداد(پدر)
+ غمگین(مادر )
= فلک الفلاک و
قسمت و
ذاکر.
این اطلاعات برگرفته از برادر کوچک مرحوم شیخ حاجات،شیخ هتو سعدی آل کثیر می باشند،که ساکن شهرستان شوشتر هستند.
روایت
شیخ حاجات به دنبال حمدانی خود
داستانی که از ریش سفیدان آل کثیر از شیخ حاجات به ما رسیده این چنین است که روزی شیخ حاجات برای دیدن اسب خود به تهران میرود و در این سفر ملاقاتی با خانم مری داشته.شیخ حاجات از خانم مری درخواست کرد که حمدانی ای را که چند سال قبل به او داده را بیاورد.خانم مری به او گفت که حمدانی شما فوت کرده و تنها کره ای از او مانده، که آن کره را نیز به یکی از استبل داران در یزد فروختم.از آن جایی که شیخ علاقه زیدای به حمدانی خود داشت تصمیم به رفتن به سمت یزد میگیرد.شیخ حاجات بعد از رفتن به یزد و پیدا کردن آن استبل به صاحب استبل می گوید که من کره حمدانی ای را که خانم مری به شما داده را می خواهم.صاحب استبل در جواب می گوید که آن حمدانی را خریده ام و متعلق به من است،سرانجان بعد از کمی گفتمان بین شیخ و صاحب استبل،صاحب استبل به شیخ شرطی را پیشنهاد میکند و به شیخ می گوید: اگر که اسب خودت را از دور توانستی تشخیص دهی آن اسب مال تو میشود و تنها با این شرط است که می توانی اسبت را از من بگیری.شیخ در جواب به شرط صاحب استبل می گوید:من شرط شما را قبول می کنم و حتی میتوانم اسب خود را نه فقط از فاصله دور بلکه از پشت سر نیز تشخیص دهم.صاحب استبل اسب ها را به صف کرد و برای آنها علوفه گذاشت تا پشت به شیخ به علوفه خردن بپردازند.در این حین شیخ با مکثی کوتاه به کره حمدانی خود اشاره کرد و صاحب اسطبل جا خورد و با تعجب به شیخ گفت اسب مال خودت است.
گرد آورنده : قاسم منصور آل کثیر
منبع : وبلاگ تاربخ آل کثیر www.alkasir.blogfa.com