شب قبل تب و لرز کرده ای، صبح که می شود به دکتر مراجعه می کنی. مریضی ات سرماخوردگی تشخیص داده می شود، به دکتر می گویی که از شدت کلیه درد تا صبح نخوابیده ای. دکتر برایت سونوگرافی می نویسد.
سونوگرافی نشان می دهد کلیه های شما نعل اسبی است، یعنی این که از پایین به هم متصل هستند و از هم جدا نیستند. نگران می شوی، اما جای نگرانی نیست، چون آنچه در سونوگرافی آمده است بیماری خطرناکی نیست که سلامت تو را تهدید کند، بلکه یک بیماری مادرزادی است که از هر ۴۰۰ نوزاد یک نوزاد به آن مبتلا می شود.
دکتر محسن طاهری، جراح و متخصص کلیه دراین باره می گوید: کلیه نعل اسبی یک بیماری مادرزادی است، به این معنی که وقتی نوزاد به دنیا می آید دو کلیه در قسمت تحتانی به یکدیگر چسبندگی دارند.
هر فردی در حالت کلی دو کلیه دارد که این دو کلیه در دو طرف ستون فقرات به صورت عمودی قرار دارد که محور عمودی دو کلیه در قسمت بالاتر از کلیه ها همدیگر را قطع می کنند. به صورت طبیعی دو کلیه به صورت مایل در بدن در دو طرف ستون فقرات قرار گرفته اند.
وی ادامه می دهد: کلیه ها در دوران جنینی در داخل لگن هستند و در طول ۹ ماه دوران جنینی کلیه ها به سمت بالا حرکت می کنند. همان طور که به سمت بالا می آیند، چرخش هم پیدا می کنند و شکل طبیعی خودشان را می یابند، اما در کلیه نعل اسبی طی دوران تکاملی کلیه ها به هم چسبندگی پیدا می کنند. به گفته وی برای این می گویند نعل اسبی چون زمانی که به هم چسبندگی پیدا می کنند از پایین شکل U انگلیسی می شود.این بیماری در مردان شایع تر است.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهار می دارد: زمانی که کودکی متولد می شود نشانه ای منوط به این که کلیه نعل اسبی دارد، دیده نمی شود. مطلع شدن از این موضوع هم اهمیتی ندارد.
مشکل در صورتی در دوران نوزادی تشخیص داده می شود که با ناهنجاری دیگری همراه باشد، مثل ناهنجاری قلبی، اما در حالت کلی کلیه نعل اسبی به خودی خود مشکلی ایجاد نمی کند. مثلا شخصی ۴۰ سال دارد، به خاطر درد شکم به دکتر مراجعه می کند، بعد از سونوگرافی متوجه می شود که کلیه اش حالت عادی ندارد و نعل اسبی است و در صورتی که مشکل کلیوی اش حاد نباشد برایش مشکلی به وجود نمی آید. احتمال بیشتر سنگ سازی
وی می افزاید: احتمال ایجاد سنگ کلیه در کلیه نعل اسبی نسبت به کلیه های طبیعی بیشتر است. در واقع به خاطر شرایط آناتومی که این کلیه ها دارد، شاید سنگ کلیه را سخت تر از دیگر افراد دفع کنند. معمولا این بیماری بین ۴ تا ۶ هفته حاملگی رخ می دهد. یعنی در همان ماه اول بارداری کلیه چرخش پیدا نمی کند.
در این مرحله کلیه ها باید بچرخند و به سمت بالا بروند. به دلیل این که اینها به هم می چسبند و چرخش پیدا نمی کنند زمانی که می خواهند به سمت بالا بروند به شریان مزانتریک تحتانی، گیر می کنند که از خط وسط از آئورت جدا می شود بنابراین کلیه های نعل اسبی پایین تر از حد طبیعی قرار گرفته اند. چون قسمت پایین آنها به هم چسبیده است.
دکتر طاهری می گوید: نکته ای که وجود دارد این است که اینها از پایین به هم چسبیده هستند و آن قسمتی که به هم چسبیده ممکن است بافت خود کلیه یا بافت فیبروز باشد، بافتی که از کلیه نیست بلکه یک بافت هم بندی است که ۲ کلیه را به هم چسبانده است.
دکتر طاهری تاکید می کند به دلیل طرز قرار گرفتن حالب و لگنچه زمینه، برای سنگ سازی در کلیه های نعل اسبی فراهم تر است و رگ هایی که به کلیه می آید رگ های متعددی است، به خاطر همین ناهنجاری مادرزادی این افراد اگر برایشان عمل جراحی پیش آید عمل جراحی شان سخت تر است و احتمال تشکیل سنگ بیشتر است. اگر یک نفر با کلیه نعل اسبی به پزشک مراجعه کرد باید از نظر عفونت ادراری و سنگ سازی بیشتر از افراد دیگر کنترل شود.
در مواردی اگر سنگ بزرگ باشد، ممکن است سنگ شکنی جواب ندهد. گاهی آنچه در کلیه نعل اسبی مشهود است این است که رگ های متعددی به این کلیه می آید گاهی این رگها ممکن است از جلو کلیه رد شوند و روی حالب یعنی همان لوله ای که از لگنچه کلیه را به مثانه وصل می کند فشار بیاورند و باعث تنگی آن شود، در این حالت خطر احتمال تخریب کلیه بیشتر است و می شود با عمل جراحی آن تنگی را اصلاح کرد.
وی در خصوص نوع ورزش کردن افرادی که کلیه های نعل اسبی دارند، می گوید: به دلیل این که کلیه
نعل اسبی کمی پایین تر از کلیه های طبیعی است و کلیه های طبیعی در پهلو قرار دارند، ممکن است کلیه در قسمت جلو شکم باشد به همین دلیل بهتر است از ورزش هایی که ضربات محکم به شکم وارد می کنند مثل تکواندو بپرهیزند.
نکته ای که وجود دارد این است که کلیه های نعل اسبی به دلیل بالا نرفتن کمتر محافظت می شوند. از نظر تشخیصی معمولا با سونوگرافی، روی عدم چرخشی که کلیه ها دارند و شکل قرار گرفتن کلیه تشخیص داده می شود اما بهترین روش تشخیص بیماری سیتی اسکن شکم و لگن است.
دکتر طاهری درخصوص اهدای اعضاء در خصوص این افراد گفت: این افراد نمی توانند کلیه اهدا کنند، فقط در صورتی می توانند که مرگ مغزی شده باشند که در این صورت ۲ کلیه را به یک فرد پیوند می زنند یا این که می توان ۲ کلیه را از هم جدا کرد و بعد پیوند زد. اگر فردی کلیه نعل اسبی داشت، باید مایعات بیشتر بخورد و سالی یک تا ۳ بار نیز وضعیت کلیه های خود را چکاپ کند.
سونوگرافی نشان می دهد کلیه های شما نعل اسبی است، یعنی این که از پایین به هم متصل هستند و از هم جدا نیستند. نگران می شوی، اما جای نگرانی نیست، چون آنچه در سونوگرافی آمده است بیماری خطرناکی نیست که سلامت تو را تهدید کند، بلکه یک بیماری مادرزادی است که از هر ۴۰۰ نوزاد یک نوزاد به آن مبتلا می شود.
دکتر محسن طاهری، جراح و متخصص کلیه دراین باره می گوید: کلیه نعل اسبی یک بیماری مادرزادی است، به این معنی که وقتی نوزاد به دنیا می آید دو کلیه در قسمت تحتانی به یکدیگر چسبندگی دارند.
هر فردی در حالت کلی دو کلیه دارد که این دو کلیه در دو طرف ستون فقرات به صورت عمودی قرار دارد که محور عمودی دو کلیه در قسمت بالاتر از کلیه ها همدیگر را قطع می کنند. به صورت طبیعی دو کلیه به صورت مایل در بدن در دو طرف ستون فقرات قرار گرفته اند.
وی ادامه می دهد: کلیه ها در دوران جنینی در داخل لگن هستند و در طول ۹ ماه دوران جنینی کلیه ها به سمت بالا حرکت می کنند. همان طور که به سمت بالا می آیند، چرخش هم پیدا می کنند و شکل طبیعی خودشان را می یابند، اما در کلیه نعل اسبی طی دوران تکاملی کلیه ها به هم چسبندگی پیدا می کنند. به گفته وی برای این می گویند نعل اسبی چون زمانی که به هم چسبندگی پیدا می کنند از پایین شکل U انگلیسی می شود.این بیماری در مردان شایع تر است.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهار می دارد: زمانی که کودکی متولد می شود نشانه ای منوط به این که کلیه نعل اسبی دارد، دیده نمی شود. مطلع شدن از این موضوع هم اهمیتی ندارد.
مشکل در صورتی در دوران نوزادی تشخیص داده می شود که با ناهنجاری دیگری همراه باشد، مثل ناهنجاری قلبی، اما در حالت کلی کلیه نعل اسبی به خودی خود مشکلی ایجاد نمی کند. مثلا شخصی ۴۰ سال دارد، به خاطر درد شکم به دکتر مراجعه می کند، بعد از سونوگرافی متوجه می شود که کلیه اش حالت عادی ندارد و نعل اسبی است و در صورتی که مشکل کلیوی اش حاد نباشد برایش مشکلی به وجود نمی آید. احتمال بیشتر سنگ سازی
وی می افزاید: احتمال ایجاد سنگ کلیه در کلیه نعل اسبی نسبت به کلیه های طبیعی بیشتر است. در واقع به خاطر شرایط آناتومی که این کلیه ها دارد، شاید سنگ کلیه را سخت تر از دیگر افراد دفع کنند. معمولا این بیماری بین ۴ تا ۶ هفته حاملگی رخ می دهد. یعنی در همان ماه اول بارداری کلیه چرخش پیدا نمی کند.
در این مرحله کلیه ها باید بچرخند و به سمت بالا بروند. به دلیل این که اینها به هم می چسبند و چرخش پیدا نمی کنند زمانی که می خواهند به سمت بالا بروند به شریان مزانتریک تحتانی، گیر می کنند که از خط وسط از آئورت جدا می شود بنابراین کلیه های نعل اسبی پایین تر از حد طبیعی قرار گرفته اند. چون قسمت پایین آنها به هم چسبیده است.
دکتر طاهری می گوید: نکته ای که وجود دارد این است که اینها از پایین به هم چسبیده هستند و آن قسمتی که به هم چسبیده ممکن است بافت خود کلیه یا بافت فیبروز باشد، بافتی که از کلیه نیست بلکه یک بافت هم بندی است که ۲ کلیه را به هم چسبانده است.
دکتر طاهری تاکید می کند به دلیل طرز قرار گرفتن حالب و لگنچه زمینه، برای سنگ سازی در کلیه های نعل اسبی فراهم تر است و رگ هایی که به کلیه می آید رگ های متعددی است، به خاطر همین ناهنجاری مادرزادی این افراد اگر برایشان عمل جراحی پیش آید عمل جراحی شان سخت تر است و احتمال تشکیل سنگ بیشتر است. اگر یک نفر با کلیه نعل اسبی به پزشک مراجعه کرد باید از نظر عفونت ادراری و سنگ سازی بیشتر از افراد دیگر کنترل شود.
در مواردی اگر سنگ بزرگ باشد، ممکن است سنگ شکنی جواب ندهد. گاهی آنچه در کلیه نعل اسبی مشهود است این است که رگ های متعددی به این کلیه می آید گاهی این رگها ممکن است از جلو کلیه رد شوند و روی حالب یعنی همان لوله ای که از لگنچه کلیه را به مثانه وصل می کند فشار بیاورند و باعث تنگی آن شود، در این حالت خطر احتمال تخریب کلیه بیشتر است و می شود با عمل جراحی آن تنگی را اصلاح کرد.
وی در خصوص نوع ورزش کردن افرادی که کلیه های نعل اسبی دارند، می گوید: به دلیل این که کلیه
نعل اسبی کمی پایین تر از کلیه های طبیعی است و کلیه های طبیعی در پهلو قرار دارند، ممکن است کلیه در قسمت جلو شکم باشد به همین دلیل بهتر است از ورزش هایی که ضربات محکم به شکم وارد می کنند مثل تکواندو بپرهیزند.
نکته ای که وجود دارد این است که کلیه های نعل اسبی به دلیل بالا نرفتن کمتر محافظت می شوند. از نظر تشخیصی معمولا با سونوگرافی، روی عدم چرخشی که کلیه ها دارند و شکل قرار گرفتن کلیه تشخیص داده می شود اما بهترین روش تشخیص بیماری سیتی اسکن شکم و لگن است.
دکتر طاهری درخصوص اهدای اعضاء در خصوص این افراد گفت: این افراد نمی توانند کلیه اهدا کنند، فقط در صورتی می توانند که مرگ مغزی شده باشند که در این صورت ۲ کلیه را به یک فرد پیوند می زنند یا این که می توان ۲ کلیه را از هم جدا کرد و بعد پیوند زد. اگر فردی کلیه نعل اسبی داشت، باید مایعات بیشتر بخورد و سالی یک تا ۳ بار نیز وضعیت کلیه های خود را چکاپ کند.